ثبت شرکت / وظایف و مسئولیت های اعضاء هیأت مدیره ، مدیر عامل و بازرسان
Table of Contents
فهرست محتوا :
سمت ها
در هنگام ثبت شرکت یکی از مهم ترین مسأله هایی که باید از قبل به آن اندیشید و تصمیم گرفت سمت های اعضا یا همان نقش ها و جایگاه های آنهاست.
این سمت ها هستند که مسئولیت هر فرد، حوزه فعالیت او ، اختیارات و قدرت اجرایی و تصمیم گیری یا نقش نظارتی را برایش مشخص میکند و معمولا این سمت ها برای مدت خاصی تعیین شده و برای تغییر آن نیاز به تشکیل مجمع عمومی می باشد.
رئیس هیأت مدیره / اعضاء هیأت مدیره
هیأت مدیره مسئولیت اداره ی کلی شرکت را بر عهده دارد و حق نظارت بر کلیه فعالیت های شرکت را دارا می باشند. این حق برای مجموعه هیأت مدیره (شامل 2تا چند نفر) در نظر گرفته شده و یک نفر از اعضاء آن به تنهایی نمیتواند در امور شرکت به تنهایی دخالت کند. مگر اینکه هیأت مدیره تصمیم گرفته باشد تا اختیارات خود را به یک نفر واگذار کرده باشد.
اختیارات هیأت مدیره
قانون تجارت اختیارات قانونی ذیل را به هیأت مدیره اعطا کرده است:
انتخاب اشخاص ، تعیین سمت ها و اختیارات آنها:
اختیار عزل و نصب رئیس هیأت مدیره، نایب رئیس هیأت مدیره و مدیر عامل با هیأت مدیره است. همینطور حدود اختیارات مدیر عامل را نیز تعیین می کنند.
تصمیم گیری های لازم برای اداره شرکت :
مسئولیت دعوت از مجمع عمومی در موعد مقرر یا به صورت فوق العاده در اختیار هیأت مدیره است.
هیأت مدیره باید به طور منظم حداقل هر 6 ماه یک بار صورت دارایی و دیون شرکت را تهیه کرده و به بازرسان ارائه کند. اطلاع دادن به بازرسان از اجازه انجام معامله یا پیشنهاد انتشار اوراق قرضه و یا از این دست امور نیز به عهده هیأت مدیره می باشد.
پایان مأموریت مدیران به هر شکل و در هر صورت
گاهی ممکن است مدیریت یک یا چند نفر از مدیران به دلایل مختلف از جمله مرگ، استعفا، عزل و یا از دست دادن شرایط لازم، زودتر از موعد به پایان برسد.
در چنین شرایطی نیز هیأت مدیره نقش اصلی را بر عهده دارد زیرا وظیفه تشکیل مجمع عمومی وظیفه هیأت مدیره است.
اگر به هر دلایل مدیریت چند نفر از مدیران به پایان برسید و یا عزل گردد و به خاطر تعداد تعداد سمت های خالی مانده، اعضاء هیأت مدیره به حد نصاب قانونی لازم نرسد در این شرایط اعضاء علی البدل جانشین آنها خواهند شد و باز اگر اعضاء علی البدل انتخاب نشده باشند یا تعدادشان کافی نباشد مدیران باقی مانده از اعضاء مجمع عمومی عادی دعوت کرده تا هیأت مدیره را تکمیل نمایند و باز اگر اعضاء مجمع از این کار سرپیچی نمودند هر کدام از مدیران میتوانند از بازرس یا بازرسان بخواهند که مجمع عمومی عادی برای انتخاب مدیران تشکیل دهد.
وظایف و مسئولیت های مدیر عامل
مدیر عامل نماینده قانونی شرکت در محدوده ای است که هیأت مدیره به او تفویض نموده است و بدینسان بازوی اجرای شرکت محسوب میگردد.
برای مثال هیأت مدیره میتواند حق امضاء در معاملات و یا قراردادها را منفرداً به مدیرعامل تفویض کند و یا امضاء مدیر عامل همراه با مهر شرکت دارای اعتبار باشد . در بعضی شرکتها طبق اساسنامه آن شرکت امضاء مدیر عامل همراه با یکی دیگر از مدیران و مهر شرکت معتبر خواهد بود.
حتی در برخی موارد هیأت مدیره میتواند برای اختیارات مدیرعامل در معاملات مالی سقف تعیین نماید برای مثال به مدیر عامل اختیار داده شده که قراردادها و اسناد تا مبلغ 10 میلیون تومان را به امضاء برساند اما بالاتر از آن مبلغ باید به تأیید دیگر مدیران نیز برسد.
نکته 1: اکثراً اختیارات مدیرعامل در اساسنامه پیش بینی شده است.
نکته 2: با توجه به اینکه تصمیمات مجمع عمومی بر هیأت مدیره برتری دارد ممکن است اختیارات مدیرعامل را مجمع عمومی تعیین کند.
نکته 3: تمامی مسئولیت های اجرایی از جمله تنظیم و تسلیم اظهارنامه های مالیاتی، امورات مربوط به کارکنان و کارگران شرکت و …. به عهده مدیر عامل است.
نکته4: مدیر عامل حق ندارد هیچگونه وام و یا اعتباری از شرکت برای خود اخذ کند. این گونه اعمال به خودی خود خلاف و باطل می باشد.
نکته 5: هیأت مدیره در هر زمان میتواند مدیرعامل را عزل کند.
نکته6: اگر فردی با وجود دارا بودن سوء سابقه کیفری یا حکم مهجوریت یا ورشکستگی به سمت مدیرعامل انتخاب گردد یا پس از آن شرایط فوق بر او عارض شود به حکم دادگاه از مدیریت عزل میگردد. این حکم قطعی خواهد بود.
بازرس یا بازرسان
به طور خلاصه بازرس وظیفه حسابری ، تهیه گزارش از صورت های مالی و وضعیت کلی شرکت و ارائه آن به مجمع عمومی است.
در واقع بازرس در شرکتهای سهامی اختیار نظارت در اعمال هیأت مدیره و نحوه عملکرد آنها و همینطور تفتیش دفاتر را دارد. بازرس حق اظهار نظر در همه امورات جاری شرکت را دارد.
به دلیل طولانی شدن مطلب از توضیح مفصل وظایف و شرایط بازرسانی خودداری کردیم .
در صورت نیازتان مقاله ی مفصل دررابطه با بازرسان را اینجا مطالعه کنید .